
اِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّیَ یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم.[۱] خداوند آنچه در زمین و آسمان است برای بهره برداری انسان آفریده است هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي الأَرْضِ جَمِيعاً؛ او خدایی است که آنچه در زمین است همه را برای شما(انسانها)آفریده.[۲] خدا نعمت و آسايش جامعه و مردمى را دگرگون نمىسازد و آن را به بلا و گرفتارى تبديل نمىكند، مگر اين كه آنان در خويشتن دگرگونى نامطلوب فكرى و اخلاقى و عملى پديد آورند و به جاى فرمانبردارى و اطاعت از خدا، در راه گناه و زشتى قدم بردارد. در دعای کمیل این جمله را زمزمه می کنیم: اللّهم اغفرلی الذنوب الّتی تغیّر النّعم؛ خدایا ببخش گناهانی را که نعمت ها را تغییر می دهد. فیض و رحمت الهی بی کران و همگانی است، ولی به تناسب شایستگی ها و لیاقت ها به مردم می رسد. خداوند در ابتدا نعمت مادی و معنوی خویش را شامل حال همه می کند، چنانچه نعمت های الهی را وسیله ای برای تکامل خویش ساختند ودر مسیر حق کمک گرفتند و شکرآن را بجاآوردند که همان استفاده درست است، نعمت پایدار و افزون می شود. اما اگر ان را وسیله ای برای سرکشی، طغیان و تبعیض و .... قرار دادند آنجاست که نعمت ها را می گیرد و یا آن را تبدیل به بلا و مصیبت می کند. امام سجاد (علیه السلام)گناهانی را که باعث زوال نعمت ها می شود این چنین بیان می کند: حضرت امام سجاد (عليه السلام) مي فرمايد: «الذنوب التي تغير النعم، البغي علي الناس و الزوال عن العادة في الخير و اصطناع المعروف و كفران النعم و ترك الشکر»؛گناهاني كه نعمت ها را تغيير مي دهند عبارتند از: ۱) ظلم و تجاوز بر مردم: گناه ستم به مردم کار شیطانی است و اگر زره ای هم باشد مورد قبول نمی باشد ۲) ترك عادت به كار نيك : روحیه و عاداتی که در تمام برنامههای خیر و مثبت با عنایت ذات باری تعالی در انسان پیدا میشود و به سبب آن درهای رحمت الهی به روی انسان باز میشود. ۳) کفران نعمت: کفران و ناسپاسی نعمت، گناهی است که خداوند تبارک و تعالی در مورد ان می فرماید: وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ؛ و اگر کفران کنيد ، بدانيد که عذاب من سخت است.۴) ترك شكر: شکر و سپاسگزاری نسبت به خداوند که انواع نعمت های مادی و معنوی را برای رشد جسمی و روحی در اختیار انسان قرار داده، واجب و لازم است و ترک ان دور انصاف است.
منابع: ۱.سوره رعد، آیه۱۱. ۲.سوره بقره،آیه ۲۹.